De Vlaamse overheid en partners engageerden zich in de ‘Roadmap Voedselverlies’ om tegen 2020 het voedselverlies in de hele keten, van landbouw tot consument, te verminderen met 15% ten opzichte van de nulmeting van 2015. In het ontwerp van het nieuwe Actieplan Voedselverlies en Biomassa(rest)stromen Circulair 2021-2025 wordt voorgesteld om tegen eind 2025 te streven naar 30% minder voedselverliezen ten opzichte van de nulmeting van 2015. Deze vermindering zou behaald worden door verder in te zetten op preventie, hergebruik en selectieve inzameling.
Onder voedselverlies wordt de eetbare fractie van de voedsel reststromen bedoeld. Ook indien de eetbare fractie gevaloriseerd wordt (composteren/diervoeding), beschouwen we ze als voedselverlies. Door middel van bijvoorbeeld een goede planning voor de aankopen, bewaring en bereiding van voeding dragen een deel van de huishoudens hun steentje bij aan het voorkomen van voedselverliezen.
Schatting van de cijfers
Cijfergegevens over het voorkomen van voedselverlies aan de bron zijn echter niet beschikbaar. De Vlaamse overheid bepaalde in samenwerking met de hele voedingsketen, van boer tot consument, de voedsel reststromen, het voedselverlies en hoe het gebruikt of verwerkt is voor 2015 en voor 2017. Hieruit blijkt dat bij de huishoudens in Vlaanderen naar schatting 241.000 ton of 36,8 kg per inwoner voedselverlies vrijkwam in 2017 (eetbare fractie). Naar schatting 25% of 60.000 ton van het voedselverlies bij huishoudens komt in het restafval terecht. Deze schatting werd onder meer gemaakt op basis van de hoeveelheid voedselverlies die in het restafval aanwezig is. Ongeveer 15% van het afval in de restafvalzak is organisch keukenafval in 2013/201413(voedsel reststromen). Dit komt overeen met ongeveer 17 kg per persoon per jaar. Hiervan is 9,5 kg per inwoner onvermijdelijk afval zoals koffiedrab, schillen … De overige 7,4 kg per persoon had vermeden kunnen worden.
De voedsel reststroom en het voedselverlies in het restafval zijn in Vlaanderen relatief laag in vergelijking met het Europees gemiddelde. De Vlaming houdt het voedselafval dus meer apart, ofwel voor gft-inzameling, voor thuiscomposteren of het voederen aan (huis)dieren.
Op die manier worden Vlaamse voedsel reststromen al meer gevaloriseerd dan in andere Europese landen. 31% van het voedselverlies bij huishoudens wordt afgevoerd via de gootsteen of het toilet. Het gaat dan om soep en dranken (melk, koffie, thee …). 28% wordt gecomposteerd via gft-inzameling of thuis. 25% gaat in de restafvalzak en wordt verbrand (met energie recuperatie). 17% wordt aan huisdieren gevoederd, zoals honden, kippen ..
Herverdeling van voedseloverschotten afkomstig van de retail aan huishoudens via sociale organisaties is een vorm van hergebruik en zit niet in deze cijfers vervat.
- Uit een analyse van het thuiskringloopgedrag in Vlaanderen blijkt dat in 2018 42% van de bevolking aan thuiscomposteren doet.
- Op basis van de driejaarlijkse Vlaco-bevraging blijkt dat in 2018 66% van de tuinbezitters aan kringlooptuinieren doen (composteren, mulchmaaien, kippen houden …).
- Volgens de Online Afvalstoffen Enquête stellen 95% van de gemeenten materiaal ter beschikking voor thuiscomposteren.
Bron: Ovam – Huishoudelijk afval en gelijkaardig bedrijfsafval 2019-Opvolging van de indicatoren in het uitvoeringsplan
We merken graag op dat ook jij je steentje kan bijdragen tot een beter milieu. Sorteer je afval en breng het naar het containerpark. Waar je ook woont, in Lokeren, Zonhoven, Roeselare of Nijlen, overal zijn er recyclageparken waar je met je afgedankt gerief terecht kan.